شنیدن موسیقی کلاسیک ایرانی آن هم با صدای گرم علیرضا قربانی یا همایون شجریان از آن لذتهایی است که حتی تکرارش هم روح انسان را تازه میکند. حالا تصور کنید این دو هنرمند افسانهای یک آلبوم مشترک به بازار موسیقی ارائه بدهند. معرکهای میشود به نام افسانه چشمهایت!
در این مطلب با مجله چارخونه همراه باشید تا به نقد و بررسی و دانلود آلبوم موسیقی افسانه چشمهایت با صدای همایون شجریان و علیرضا قربانی بپردازیم.
علیرضا قربانی
علیرضا قربانی آواز را به صورت جدی از سن سیزده سالگی و نزد اساتیدی همچون خسرو سلطانی، احمد ابراهیمی و نورالدین رضوی سروستانی آغاز کرد. او سالها به عنوان خواننده ارکستر ملی ایران به رهبری فرهاد فخرالدینی برنامههای متعددی در داخل و خارج از کشور اجرا کرده است.
تاکنون بیست آلبوم به همراه تعداد زیادی موسیقی فیلم از علیرضا قربانی منتشر شده است که ازبرجستهترین آنها میتوان به آلبومهای حریق خزان، دخت پری وار و خوانندگی موسیقی فیلمهای کیف انگلیسی، شب دهم و مدار صفر درجه اشاره کرد.
همایون شجریان
بیشک نام شجریان اعتباری بر موسیقی سنتی ایران است و همایون شجریان برخواسته از دل همین نام و اعتبار، به عنوان فرزند خلف استاد محمدرضا شجریان راه پدر را به خوبی ادامه داده است. همایون تاکنون کنسرتهای داخلی و خارجی بسیاری برگزار کرده و علاوه بر صدایی گیرا، نوازندهای چیره دست و آهنگسازی توامند است. آلبومهای نه فرشتهام نه شیطان، آرایش غلیظ، خداوندان اسرار، رگ خواب و موسیقی نمایش سی از جمله آلبومهای مستقل همایون شجریان هستند.
مهیار علیزاده
مهیار علیزاده موسیقی را با فراگیری نواختن تار در محضر استاد کیوان ساکت آغاز کرده است. بعد از اخذ مدرک کارشناسی، برای ادامه تحصیلات به ارمنستان و سپس به اتریش رفت. اولین آلبوم رسمی او آهنگسازی حریق حزان با صدای علیرضا قربانی بود. از آثار اون میتوان به آلبومهای در شعله با تو رقصان و دخت پریوار و موسیقی متن سریال پردهنشین اشاره کرد.
مسیر طولانی یک افسانه
تولید آلبوم افسانه چشمهایت 5سال به طول انجامید. علیرضا قربانی درباره طولانی شدن ساخت آلبوم گفته است: «از ابتدای تولید این آلبوم هم قرار بود این اثر به تهیهکنندگی من و همایون شجریان در اختیار مخاطبان قرار گیرد. بنابراین ما این اختیار را داشتیم که هر زمان مایلیم اثر را منتشر کنیم. در این میان تداخلهای کاری من و همایون زمان مناسب را در اختیار ما نمیگذاشت. ضمن اینکه ما دوست داشتیم این آلبوم حتما در فصل پاییز منتشر شود.»
افسانه چشمهایت در یکی بهترین استودیوهای تلویزیون جمهوری چک ضبط شده است.
قطعات افسانه چشمهایت
این آلبوم شامل ده قطعه به شرح زیر است:
- افسانه چشمهایت – شاعر: علیرضا کلیایی
- پریشان خیال – شاعر: نیما یوشیج
- حیرانی – شاعر: نیمایوشیج
- افسوس – شاعر: نامشخص
- بیخوابی – شاعر: مهدی اخوان ثالث
- به تماشای نگاهت – شاعر: علیرضا کلیایی
- درد مشترک (۱) - شاعر: احمد شاملو
- درد مشترک (۲) – شاعر: احمد شاملو
- درد مشترک (۳) - شاعر: احمد شاملو
- بیقرار (۲) – شاعر: شفیعی کدکنی، سیمین بهبهانی، سایه
با توجه به تمایل خوانندگان اثر برای ارائه آلبوم در فصل پاییز، فضای آلبوم پاییزی و عاشقانه است. غیر از دو قطعه، باقی قطعات دوصدایی هستند.
اشعار این آلبوم متناسب با فضای آن انتخاب شده و بسیاری از آنها در فضای شعر نو و نیمایی هستند. انتخاب اشعار بر عهده مهیار علیزاده بوده و خوانندگان نقشی در انتخاب آن نداشتند.
مهیار علیزاده در این باره گفته است: «دغدغه استفاده از چند صدا با نقشهای مختلف از سالها پیش و در زمان تحصیل در ارمنستان و تحت تاثیر کنسرتهای موسیقی کلاسیک شکل گرفت؛ ولی در آن زمان تجربه کافی برای چنین پروژه بزرگی را نداشتم. علاوه بر آن کار میبایست روی اشعار فارسی ساخته میشد و این مشکلترین بخش پروژه بود.»
او حساسیت خود را نسبت به انتخاب اشعار اینگونه بیان کرده است: «انتخاب اشعاری که مرا تحت تاثیر قرار دهد و همزمان برای ساخت اثر با ۲ خواننده متفاوت توجیهپذیر باشد. این ایده را با همایون شجریان و علیرضا قربانی مطرح کردم و آنها پذیرفتند که روی این پروژه کار کنیم. پروسه انتخاب اشعار و ساخت موسیقی و ضبط چیزی حدود یک سال به طول انجامید که بسیار پر زحمت ولی در عین حال شیرین بود. البته یک بخش از این اثر بر روی ابیاتی از نیمای بزرگ تالیف شده است و بخش دیگر، قطعاتی را با اشعار احمد شاملو، دکتر شفیعی کدکنی، محمدعلی بهمنی، سیمین بهبهانی و علیرضا کلیایی شامل میشود.»
البته شعر یکی از قطعات، حواشی بسیاری به وجود آورد و آن هم به این علت بود که در آلبوم نام شاعر اثر هوشنگ ابتهاج درج شده بود. اما بعد از انتشار آلبوم، یلدا دختر استاد ابتهاج انتساب این شعر به پدرش را رد کرد و در توییتر خود نوشت:«در جایى که کتاب شعر شاعر موجود است، چرا این همه بىدقتى، نمی دانم. این شعر از سایه نیست!». همین مسئله منجر به عذرخواهی صاحبین اثر از استاد هوشنگ ابتهاج(سایه) و مردم شد و در تجدید چاپ آلبوم، این مورد اصلاح شد.
قسمتی از شعر قطعه افسوس منتسب به سایه به شرح زیر است:
به تو ای دوست سلام
دل صافت نفس سرد مرا آتش زد
چه کنم با غم خویش؟
گه گهی بغض دلم میترکد
دل تنگم زعطش میسوزد
شانه ای میخواهم
که گذارم سر خود بر رویش
و کنم گریه که شاید کمی آرام شوم
ولی افسوس که نیست
همایون شجریان درباره حضور در آلبوم افسانه چشمهایت گفت: «برای شخص من هم حضور علیرضا قربانی در این کار جذاب بود و هم شعرهایی که مهیار علیزاده برای آهنگسازی انتخاب کرده بود. بعد از اینکه مهیار علیزاده آهنگسازی را انجام داد با من صحبت کرد و من نیز به او پیشنهاداتی دادم که اگر یک پرده پایینتر این کار نوشته میشد آلبوم برای من جذابتر بود. بعد از این نکات کوچک که نظر شخصی من است، ما تلاش کردیم که مجموعهای شکل بگیرد و امروز بسیار خوشحالم که در این آلبوم حضور داشتهام.»
علیرضا قربانی هم در نشست خبری آلبوم درباره حضور همایون شجریان گفت: هیچ اجباری برای حضور من و همایون در کنار هم نبود، مگر احساس همدلی و صمیمتی که با هم داشتیم. حضور او برای من نشانهای از حضور استاد شجریان بود که این نیز برای من ارزشمند بود.
موسیقی آلبوم ارکسترال است و قسمت اعظم موسیقی در استودیوی تلویزیون کشور چک و همراه با ارکستر فیلارمونیک متروپولیتن پراگ انجام شده است. بخشی از آن نیز در ایران و به سرپرستی مهیار علیزاده صورت گرفته است. همچنین گروه آوازی تهران به سرپرستی میلاد عمرانلو عهدهدار بخشهای کُر مجموعه بودهاند.
یکی از نکاتی که به کلیت ایده آلبوم وارد است شباهت صدای هر دو خواننده است که بعضا در گامهای بالایی تفکیک آن از هم کمی سخت میشود.
سخن پایانی و لینک دانلود آلبوم «افسانه چشمهایت»
آلبوم موسیقی «افسانه چشمهایت» یکی از پرسر و صداترین آلبومهای موسیقی است، آلبومی نفیس و شنیدنی که با وجود نقدهای بسیار، چیزی از ارزش صدای دو خواننده بزرگ و خوش صدا کم نخواهد کرد. شما میتوانید این آلبوم را از چارخونه دانلود و از شنیدن آن لذت ببرید.