بالاخره پس از 9 سال انتظار نخستین پرتاب فضاپیمای کرو دراگون اسپیس ایکس (SpaceX Crew Dragon) که متعلق به آیلان ماسک است در تاریخ 30 ماه مه به وقوع پیوست و دو فضانورد ناسا را به مقصد ایستگاه فضایی بین المللی ناسا به مدار زمین برد. این فضاپیمای کپسولی اتوماتیک قرار بود 27 ماه مه اولین ماموریت خود را آغاز کند که متاسفانه این پرواز به دلیل شرایط بد آب و هوایی درست 17 دقیقه قبل از پرتاب به تعویق افتاد. اما بعد از تعویق 3 روزه، فضاپیمای فالکون 9 که مسئولیت این پرتاب را برعهده داشت در ساعت 3.22 ET روز 30 ماه مه از مرکز فضایی فرودگاه کندی پرتاب شد و بر اساس برنامه زمانبندی شده دقیقا 12 دقیقه بعد از پرتاب و زمانی که به مدار پایینی زمین رسید راکت فوقانی از کپسول جدا شد.
به گزارش مجله چارخونه، در نهایت صبح روز بعد از پرتاب، کپسول فالکون 9 با موفقیت در ایستگاه فضایی بین المللی مستقر شد و اولین خدمه این شرکت را به ایستگاه فضایی منتقل کرد. ورود این فضانوردان به ایستگاه فضایی ناسا موفقیت بزرگ دیگری برای اولین ماموریت کرو دراگون رقم زد.
اکنون باب بهنکن و داگ هورلی فضانوردان خبره ناسا در این ماموریت، اقامت طولانی مدت خود را در ایستگاه فضایی ISS که میتواند تا چهار ماه دیگر هم ادامه داشته باشد آغاز میکنند. در واقع باب و داگ به سه همکار فضانورد دیگر خود یعنی کریس کاسیدی فضانورد ناسا و فضانوردان روسی آناتولی ایوانیشین و ایوان واگنر که از مدتها قبل در ایستگاه مستقر بودند، ملحق میشوند.
هرلی پس از استقرار در ایستگاه فضایی گفت از آخرین باری که شاتل فضایی ایالات متحده به ایستگاه فضایی بین المللی ارسال شده 9 سال میگذرد و این افتخار بزرگی است که بخشی از این تلاش 9 ساله باشید.
سیستم اتصال خودکار دستاورد عظیم اسپیس ایکس
اما از همه اینها که بگذریم سیستم اتصال خودکاری که دراگون اسپیس ایکس برای وصل شدن کپسول فضاپیما به ایستگاه فضایی طراحی کرده بود در نوع خود بی نظیر بود و شاید بتوان آن را مهمترین قابلیت این فضاپیمای اتوماتیک به شمار آورد.
به گزارش ورج، در واقع این سیستم به گونهای طراحی شده بود که به طور خودکار به ایستگاه فضایی ISS نزدیک میشود و بدون دخالت خدمه، به درگاه اتصال استاندارد آن وصل میشود. البته سال گذشته اسپیس ایکس با افتخار موفقیت این سیستم را با نسخه آزمایشی کرو دراگون که بدون خدمه به ایستگاه فضایی ارسال کرده بود، به نمایش گذاشته بود و حسابی به این طراحی جدید خود میبالید. اما این شرکت امسال در ماموریت جدید خود به دنیا ثابت کرد که میتواند حتی با ارزشترین محمولههای دنیا را هم به سلامت به مقصد برساند.
ویژگی اتصال خودکار یک پیشرفت قابل توجه برای کرو دراگون به شمار میرود. پیشتر فضاپیماهای کپسولی باربری اسپیس ایکس که برای تحویل غذا و مایحتاج مورد نیاز به ایستگاه فضایی استفاده میشدند از این قابلیت خودکار برخوردار نبودند. در واقع قبلا فضانوردان ایستگاه فضایی مجبور بودند برای دریافت محمولههای مورد نیاز خود از یک بازوی رباتیک استفاده کنند.
این بازوی رباتیک پس از نزدیک شدن فضاپیما به آن وصل میشد تا آن را ثابت نگه دارد و سپس فضاپیما را به یک درگاه ورودی متصل میکرد. این تکنیک تحت عنوان Berthing شناخته میشد و برای دریافت محموله نیازمند تلاش فراوان فضانوردان مستقر در ISS بود. اما این قابلیت خودکار به فضانوردان کمک میکند که وقت آزاد بیشتری داشته باشند تا زمانی که مسافران جدیدی از راه میرسند به اقدامات ضروری دیگر بپردازند.
هرلی کنترل فالکون 9 را شخصا به دست گرفت
ناگفته نماند فضانوردان کرو دراگون در صورت نیاز میتوانند کنترل دستی وسیله نقلیه را خود بر عهده بگیرند تا در مواقع ضروری بتوانند به سلامت از بحرانهای احتمالی عبور کنند. در واقع باب و هرلی دوبار در حین این سفر کنترل کپسول را خود بر عهده گرفتند. یک بار بلافاصله پس از پرواز و بار دوم در حین نزدیک شدن به ایستگاه فضایی. کنترل دستی فالکون 9 توسط نمایشگر لمسی داخلی که رو به روی فضانوردان نصب شده بود در اختیارشان قرار داشت.
همچنین دستکشهای فضانوردان هم از قابلیت سازگاری با صفحه نمایش لمسی برخوردار بود و این قابلیت به آنها اجازه میداد در صورت نیاز با نمایشگر ارتباط برقرار کنند. به همین سبب وقتی فضانوردان به 220 متری ایستگاه رسیدند، هرلی با وحود این که دستکشهایش را به دست داشت و پیش از این که سیستم اتوماتیک وظیفه اتصال کپسول فضاپیما را برعهده بگیرد توانست توسط سیستم دستی کنترل فالکون 9 را خودش بر عهده بگیرد.
فضانوردان پس از پرتاب روز شنبه دراگون اسپیس ایکس حدود 19 ساعت زمان در کرودراگون در مدار زمین گذراندند. بهنکن و هارلی پس از رسیدن به مدار زمین اعلام کردند که فضاپیمای کپسولی خود را Endeavor نام گذاری کردهاند. به گفته هرلی این نام گذاری به دلایل مختلفی انجام شدهاست. مهم ترین دلایل آنها تلاشهای بی پایان 9 ساله ناسا، اسپیس ایکس و ایالات متحده از زمان ارسال آخرین شاتل فضایی در سال 2011 بوده است. اما دلیل دوم به گفته این دو فضانورد خبره ناسا به دلایل شخصی مشترکشان بر میگردد. گویا باب و هرلی هر دو نخستین پرواز خود را توسط یک شاتل با همین نام انجام دادهاند. بنابراین زنده نگه داشتن این نام برای آن دو بسیار مهم و با ارزش بودهاست.
تجربه خواب راحت و آرام در دراگون اسپیس ایکس
در طول این سفر و پیش از رسیدن به ایستگاه فضایی باب و هرلی هر دو مدت زمانی را به استراحت و خوابیدن اختصاص دادهاند تا تجربه خوابیدن در کرو دراگون را هم به دست آورده باشند. بهنکن در رویداد خبری که پیش از رسیدن به ایستگاه انجام شد گفت به نظر میرسد این کپسول براق مکان راحتی برای چرت زدن باشد. به گفته او هر دوی آنها شب گذشته از خواب خوبی بهره بردهاند. او همچنین افزود از این که چه قدر خواب خوب و راحتی را تجربه کردهاند شگفت زده شدند.
به نظر این دو فضانورد این کپسول نسبت به شاتل فضایی کمی ساکتتر است و از کنترل محیطی بهتری هم برخوردار است. به علاوه فالکون 9 برای آسایش بیشتر مسافران به سرویس بهداشتی هم مجهز است و خدمه میتوانند در صورت نیاز از آن استفاده کنند. اگرچه فضانوردان حتی اگر از آن استفاده کرده باشند هم در این خصوص سخنی به میان نیاوردهاند.
روز بعد از پرتاب حدود ساعت 10.29 ET اتصال فضاپیمای کپسولی شکل به ایستگاه فضایی انجام شد و کمی پس از آن باب و هرلی از فضاپیما خارج شدند. این دو فضانورد ناسا حوالی ساعت 12.45 ET دریچه ورود به ایستگاه را باز کردند و 30 دقیقه بعد توسط مراسم خوشامدگویی کوچکی که از سوی دیگر فضانوردان مستقر در ایستگاه برایشان تدارک دیده شده بود استقبال شدند.
اگرچه هنوز مشخص نیست که باب و هرلی چه زمانی به خانه برمیگردند، اما انتظار میرود این ماموریت بین 6 تا 16 هفته ادامه داشته باشد. به هر حال زمان بازگشت آنها به وظایفی که ناسا قرار است در طول این مدت بر دوششان قرار دهد بستگی دارد.
فضانوردان در اقیانوس اطلس فرود خواهند آمد
بر اساس گزارشهای به دست آمده کرو دراگون مجهز به سپر حرارتی است تا فضانوردان را از حرارت بالای جو زمین حفظ کند. همچنین 4 چتر نجات برای فضانوردان در داخل این کپسول فضایی تعبیه شده است تا در زمان بازگشت به زمین بتوانند با کمک آن به آرامی در اقیانوس اطلس فرود بیایند و در آن جا توسط کشتی اسپیس ایکس به خشکی برگردانده شوند. این سفر تاریخی آخرین آزمایش ناسا برای برنامه آژانس تجاری است که قرار است از این پس توسط وسایل نقلیه فضایی خصوصی وظیفه انتقال رفت و برگشتی فضانوردان و مسافران را به ایستگاه فضایی برعهده داشته باشد.
در حال حاضر اخبار زیادی از کامل شدن نیمه اول این ماموریت از سوی اسپیس ایکس و کرو دراگون منتشر نشده است. اما به احتمال زیاد در چند روز آینده پس از بررسی بیشتر جوانب ماموریت، جزئیات بیشتری از این رویداد فاش خواهد شد. ولی آن چه که واضح است فعلا کپسول فضایی اتوماتیک فالکون 9 مثل ماشینی که پارک شده باشد در گوشهای خاموش افتاده و تنها پس از پایان ماموریت باب و هرلی دوباره شاهد عملکرد آن خواهیم بود. پس فعلا باید صبر کنیم تا ببینیم این کپسول فضایی در بازگشت هم عملکرد موفقیت آمیز خود را به رخ میکشد یا خیر.